Email adres

Email: hofhoveniers@gmail.com

24-08-2008

Over Anthoni van Langelaer



Anthoni van Langelaer (zoon van Simon van Langelaer en Elisabeth Clasinck) bevond zich in goed gezelschap toen hij op 5 december 1639 werd gedoopt in de Groote Kerk in 's Hage. Doopgetuigen waren Johan van der Lisse en Jaco Soggaerts. Johan van der Lisse was notaris in 's Hage van 1628 tot 1658. En Jacomina Soggaerts (1592-1658) was de weduwe van C. Wijnants van Resande, de gewezen rentmeester van 't Graafschap Buren in dienst van prins Frederik-Hendrik.
Anthoni werd in het doopboek ingeschreven onder de naam Langeraer.


Omdat Anthoni's vader Simon van Langelaer op 24 december 1648 was overleden werd diens functie, "hovenier en plantagemeester van den tuyn ende plantagien tot Buren" op 4 maart 1649 "bij provisie in zijn vaders plaats" aan zoon Anthoni overgedragen. Tegen een tractement van driehonderd ponden per jaar. Anthoni was toen pas 9 jaar oud maar was omgeven met familieleden die ervaring hadden in de aanleg en het onderhoud van een kasteelpark. Hij bleef met zijn moeder op het kasteel Buren wonen. Daar woonde ook nog zijn grootvader Albert Clasinck, slotbewaarder van 't casteel Buren, die er op toegezien zal hebben dat Anthoni zich in de functie van plantagemeester kon ontwikkelen. Dan was daar ook nog familielid Reyer van Langelaer uit Wijk bij Duurstede, hovenier op Buren en Zuylestein, boomkweker en eigenaar van vele boomgaarden, op wie Anthoni kon rekenen. Totdat hij bijna 20 jaar oud was. Reyer van Langelaer overleed namelijk in 1658 in Wijk bij Duurstede.

Inmiddels was de belangstelling van de prinselijke familie Oranje Nassau voor de kasteeltuin van Buren verminderd. De zoon en kleinzoon van prins Frederik-Hendrik (Willem I en II) hadden hun interesses verlegd naar een nieuw jachtslot in Dieren en in later jaren naar Het Loo in Apeldoorn. Hare Hoogheid Amalia van Solms (1602-1675) wilde nog wel graag regelmatig rozenwater uit haar rozentuin in Buren ontvangen.
"Onder de declaratie van hovenier van Buyren Anthony van Langelaer over branden van roosewater in den jare 1662 is ordonnantie goedgekeurd als volgt...Sijne Hoochgh...declaratie ter somma van 36 ponden 12 shilling"...

Op 11 december 1660 trouwde Anthoni van Langelaar met Geertrijd Spuks van der Biesstraten, jongedochter van 's Hertogenbosch. Er werden in het huwelijk van Anthoni en Geertrijd kinderen geboren in 1662, 1664, 1667, 1669, 1672, 1674 en 1676. Er overleden kinderen in 1667, 1673 en 1674. Bij de doop van zoon Sijmon van Langelaar op 8 december 1669 in Buren kwam de familie uit Wijk bij Duurstede over. Doopgetuigen waren Dirck van Langelaer, oudschepen/raad/kameraar en kerkmeester van Wijk bij Duurstede en zijn dochter Catharijn (geboren 1651)


In later jaren begon Anthoni van Langelaer met het schrijven van een handschriftdocument over bloemen, bomen en planten, lustpriëlen, latwerken etc. met daarin veel eigen tekeningen. In zijn "handleiding" over het zaaien en planten van sinaasappelbomen beschrijft hij een kort bezoek aan Sr. Boreel in Noordtwijck, die zich destijds (2e helft 17e eeuw) kennelijk ook bezig hield met het zaaien van citrusbomen. Daarnaast verwijst hij naar het boek van G.B. Ferrari: Hesperides (1646).

Het handschriftboek is gelukkig bewaard gebleven.
archiefonderzoek door auteur